Anadoludaki ilk demiryolu hattı :Anadolu’daki demiryolu tarihi 23 Eylül 1856 yılında ilk demiryolu hattı olan 130 km’lik İzmir Aydın hattının bir İngiliz firmasının ilk kazmayı vurmasıyla başlar İmtiyaz İzmir Valisi Mustafa Paşa zamanında, 1857 yılında “İzmir’den Aydın’a Osmanlı Demiryolu” kumpanyasına devredilmiştir.
Böylece Anadolu topraklarındaki ilk demiryolu hattı olan 130 km’lik bu hat 10 yıl süren bir çalışmayla 1866 yılında Sultan Abdülaziz zamanında tamamlandı.
Osmanlı Dönemi’nde işletmeye açılan hatlar
Anadolu Demiryolları 1871’de Osmanlı Anadolu Demiryolları adında İstanbul-Adapazarı arasında işletmeye başlamış 1888’de hattın Eskişehir, Konya ve Ankara’ya kadar uzatılması karşılığında Société du Chemin de fer Ottoman d’Anatolie şirketine devredilmiştir. Bu şirket, 1924 yılında yeni Türk hükümeti ortaklı Chemins de fer d’Anatolie Baghdad şirketi satın almıştır. 1023 km normal hat İstanbul – İzmit – Bilecik – Eskişehir – Ankara ve Eskişehir – Afyon – Konya hatlarıdır.
Anadolu – Bağdat Demiryolları
1904 yılında kurulan Adana merkezli Osmanlı-Alman sermayeli Chemin de Fer Impérial Ottoman de Baghdad şirketi tarafından 1923 yılına kadar işletilmiştir. 1600 km normal hat Konya – Adana – Halep – Bağdat – Basra hattıdır.
Hicaz Demiryolu
1900 yılında Osmanlı sermayesi ile başlanan hattın 1908 yılında Şam Medine arasındaki kısmı tamamlanarak açılmıştır. I. Dünya Savaşı ve yerel Arap kabilelerinin demiryolunu sık sık tahrip etmeleri sonucu 1920 yılına kadar işletilebilmiştir.